manuscritos

Città del Vaticano, BAV Vat. Lat. 1932, ff. 74r-98v (s. XV)

Córdoba, Biblioteca Provincial Ms. 131, ff. 130r-150r (2ª mitad del s. XIII)

León, Real Colegiata de San Isidoro, Ms. 49 (s. XIV)

London, British Library, Egerton 1873, ff. 113-137 (s. XVII)

Madrid, BNE Ms/ 301, ff. 155r-182r (s. XIII)

Madrid, BNE Ms/ 898, ff. 21v-24r y 74v-90r (s. XVI): copia parcial de BNE Ms/301

Madrid, BNE Ms/1346, ff. 215r-252r (s. XVI): sólo contiene la Historia Arabum

Madrid, BNE Ms/1364, ff. 133r-156v (s. XV): copia de Madrid BNE 7104

Madrid, BNE Ms/ 1376, ff. 190r-219v (s. XVI): copia de Toledo 27-26: sólo contiene la Historia Arabum

Madrid, BNE Ms/ 1515, ff. 51r-57r (s. XVI)

Madrid, BNE Ms/ 2214
, ff. 174v-207r (s. XVI)

Madrid, BNE Ms/ 7008, ff. 116v-136r (s. XIII)

Madrid, BNE, Ms/ 7104, ff. 94v-109v (s. XIII, a. 1256)

Madrid, BNE Ms/ 18060, ff. 133r-137r (s. XIV): prólogo y capítulos 1-6

Madrid, BNE, Ms. 19195, ff. 126-149v (s. XIV)

Madrid, BNE, VITR 4/3, ff. 169v-194v (ss. XIII /XIV)

Madrid, Biblioteca Universitaria 143, ff. 179v-210v (inicios del s. XIV)

New York, Hispanic Society Library B2701, ff. 83r-98r (s. XV)

New York, Hispanic Society of America, HC 385/280, ff. 185r-223r (s. XVI; ca. 1582)

Paris, BNF lat. 5869, ff. 128v- (s. XIV)

Paris, Bibliothèque de l’Arsenal 982, ff. 103-111 (s. XIV)

Salamanca, Biblioteca Universitaria 1785, ff. 108-113 (s. XVI)

Salamanca, Biblioteca Universitaria 2674, ff. 55-64 (s. XIV)

San Marino (CA), Huntington Library HM 1034, ff. 84v-97r (s. XIV)

Segorbe, Museo Catedralicio Diocesano G.1 (s. XVI): este códice consiste en una copia hecha por el obispo de Segorbe Juan Bautista Pérez del antiguo códice soriense depositado en la Biblioteca del Escorial y destruido en 1671. A su vez, el manuscrito de Segorbe también fue destruido en 1938, pero se conservan fotolitos en el actual Centro de Estudios Históricos del CSIC. De las obras de Jiménez de Rada, sólo contiene la Historia Arabum.

Toledo, Archivo y Biblioteca Capitulares 27/26, ff. 183r-212v (s. XVI) 

Valencia, Biblioteca Universitaria 260 (olim 1204), ff. 73-75 (s. XV): sólo contiene el prólogo y los capítulos I-VI

Valencia, Biblioteca Universitaria, M-854 (olim 1203), ff. 195v-236v (s. XV)

Valladolid, Biblioteca Universitaria, cod. 42, ff. 118v-139v (s. XIV)  


Ediciones

Schott, Andreas (ed.) (1603), "Historia Arabum", en Hispaniae illustratae seu rerum urbiumque Hispaniae, Lusitaniae, Aethiopiae et Indiae scriptores varii, tomus II. Frankfurt am Main, 162–86.

Lorenzana y Buitron, Francisco de (ed.) (1793), “Historia Arabum”, en Sanctorum Patrum Toletanorum quotquot extant opera nunc primum simul edita, ad codices mss. recognita, nonnullis notis illustrata, atque in duos tomos distributa, vol. 3: Roderici Ximenii de Rada Toletanae Ecclesiae Praesulis opera praecipua complectens, Madrid, 242–283.

Erpenius, Thomae (ed.) (1625), ‘Historia Arabum’, en Historia Saracenica qua res gestae Muslimorum inde a Muhammede arabe usque ad initium Imperii Atabacaei per XLIX imperatorum sucessionem fidelissime explicantur […], accedit et Roderici Ximenez, Archiepiscopi Toletani, Historia Arabum, longe accuratius, quam ante, e manuscripto codice expressa (pars II), Leiden, 1-75.

Lozano Sanchez, José (ed.) (1974), Rodrigo Jiménez de Rada. Historia Arabum. Sevilla: Universidad de Sevilla, 1932.

Fernández Valverde, Juan (ed.) (1999), “Historia Arabum”, en Roderici Ximenii de Rada Historiae Minores, Dialogus Vitae. Turnhout, Brepols, 87-149.

Chairi, Chakib (ed.) (2006), Introducción, edición y estudio contextualizado de Historia Arabum de Rodrigo Jimenez de Rada, arzobispo de Toledo. Tetuán, Universidad de Tetuán (Tesis doctoral, Universidad de Tetuán).


traducciones

Bravo López, Fernando (ed.) (2020), Estoria de los árabes: traducción castellana del siglo xiv de la Historia Arabum. Córdoba, Universidad de Córdoba.

“Sommaire de l´Histoire des Mussulmanes ou Sarrazins en Espagne. Extraict de Rodrigue Ximenes Archevesque de Tolede, et verifié sur le Macine”, en L´Histoire Mahometane, ou les Quarenteneuf Chalifes du Macine divisez en trois libres par Me Pierre vattier, conseiller et medecin de Monseigneur le Duc d’Orleans. Paris, 1657, 317-332 (resumen).

Maser, Mathias (2006), Die Historia Arabum des Rodrigo Jimenez de Rada. Arabische Traditionen und die Identitat der Hispania im 13. Jahrhundert. Munster, 303-358.


bibliografía

Ferré, Engracia (1967), “Une source nouvelle pour l’histoire de l’Espagne musulmane”. Arabica 14, 320-326.

Fernández Valverde, Juan (1999), “El codice G.1 de la catedral de Segorbe y la edición de Schott de la Historia Arabum de Rodrigo Jimenez de Rada”. Revue d’Histoire des Textes 29, 301-316.

Pick, Lucy K. (2004), Conflict and coexistence. Archbishop Rodrigo and the Muslims and Jews of medieval Spain, Ann Arbor MI.

Chairi, Chakib (2006), Introduccion, edicion y estudio contextualizado de Historia Arabum de Rodrigo Jimenez de Rada, arzobispo de Toledo. Tetuán, Universidad de Tetuán (Tesis doctoral, Universidad de Tetuán).

Crego Gómez, María (2006), “La fuente arabe de la historia del Emirato omeya de al-Andalus en la Historia Arabum de Jimenez de Rada”. E-Spania. Revue Electronique d’Etudes Hispaniques Medievales 2.

Drews, Wolfram (2006), “Sarazenen als Spanier? Muslime und kastilisch-neogotische Gemeinschaft bei Rodrigo Jimenez de Rada († 1247)”, en Speer, Andreas; Wegener, Lydia (eds), Wissen uber Grenzen. Arabisches Wissen und lateinisches Mittelalter. Berlin, De Gruyter, 259-28.

Maser, Matthias (2006), Die Historia Arabum des Rodrigo Jimenez de Rada. Arabische Traditionen und die Identitat der Hispania im 13. Jahrhundert. Munster, Lit Verlag. 

Ferrero Hernández, Cándida (2008), “Cristianos y Musulmanes en la Historia Arabum de Rodrigo Jimenez de Rada”. Journal of Medieval Latin 18, 356-373.

Starczewska, Katarzyna (2011), “Muhammad’s portrait in Jiménez de Rada’s Historia Arabum and in Marcos de Toledo’s Prologus Alcorani. Two different examples of the Islamic-Christian controversy literature”, en Martínez Gázquez, José et al. (eds.), Estudios de latín medieval hispánico. Firenze, SISMEL, 455-464.

Pick, Lucy K. (2011), “What did Rodrigo Jimenez de Rada know about Islam?”. Anuario de Historia de la Iglesia 20, 221-235.

Maser, Matthias (2012), “Rodrigo Jimenez de Rada and his Historia Arabum. An extraordinary example of inter-cultural tolerance?”, en Lambert, Sarah; Nicholson, Helen (eds), Languages of love and hate, Conflict, Communication, and Identity in the Medieval Mediterranean. Leiden, Brepols, 223-238.

 

Ficha: